ऍपलचा आयफोन...

ऍपल कंपनीचा आय फोन हा एक विविध ऍप्लिकेशन्सची रेलचेल असलेला आखुड शिंगी आणि बहुदुधी(किंमत कळण्याआधी..)असा मस्त फोन आहे.आजच्या जमान्यात जे जे सर्वकाही जवळ असण्याची अपेक्षा तुम्ही करु शकता ते ते सर्वकाही या फोनमध्ये कोंबून अगदी नीट बसवलंय.कॅमेरा आहे,मल्टिमीडीया आहे,आंतरजाल सक्षमता आहे,बिनतारी माहितीदेवाणघेवाण करण्यासाठी ब्लु-टूथ आहे आणि अर्थातच हा फोन ऍपल कंपनीचा आय-पॉड आणि फोन याची मिश्र प्रजाती असल्याने आय-पॉड पण आहेच.ऍपल कंपनीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी स्टीव जॉब्ज यांनी ९ जानेवारी २००७ला Macworld conference & Expo वेळी आय फोनची घोषणा केली,आणि लगेचच प्रसिध्दीमाध्यंमांचं लक्ष वेधून घेतलं. तेव्हापासूनच जगभरात आय फोनची प्रतीक्षा होत आहे.
खरंतर याआधी ऍपल आणि मोटोरोला यांच्या संयुक्त विद्यमाने अशा फोनची निर्मिती करण्यात येणार होती.त्यानुसार दोघांतर्फे ऍपलच्या आयट्युन्स या प्रणालीचा (जिच्या सहाय्याने गाण्यांबाबतची ऐकणे,आवडत्या गाण्यांच्या याद्या तयार करणे,नवीन धून तयार करणे ही आणि इतर बरीच कामं केली जातात) वापर करणारा रॉकर ई-१ हा फोन बाजारपेठेत सादर करण्यात आला होता.मात्र भागीदारी आली की तडजोड आलीच.त्यामुळे स्वत:च्या इच्छेप्रमाणे फोन बनवता येत नसल्याच्या असमाधानातूनच ऍपल कंपनीने सप्टेंबर २००६ मध्ये मोटोरोला कंपनीबरोबरचे आपले संबंध आवरते घेतले,आणि स्वतंत्रपणे फोनची निर्मिती करायचा निर्णय घेउन बाजारपेठेत उडी मारली.
ऍपल फोनची पहिली जाहिरात प्रसिध्द झाली ती ७९व्या ऍकेडमी अवार्डच्या सोहळ्यात.प्रसिध्दीसाठी या सोहळ्याचा धूर्त उपयोग बराच कामी आला,आणि खुद्द जाहिरातही विचित्रच होती!त्यात चक्क वेगवेगळ्या चित्रपट, मालिकांमधल्या हॅलो म्हणणा-या व्यक्तींच्या दृश्यांचा वापर करण्यात आला होता.एकूणच वैविध्य आणि नेहमीपेक्षाचा वेगळेपणा यामुळे नाव सर्वतोमुखी झालं हे नक्की!
वर म्हंटल्याप्रमाणे आय फोनमध्ये लक्ष वेधून घेणा-या ब-याच गोष्टीआहेत.फोनचा कळफलक(keyboard) आभासी(virtual)असून स्वयंचलित शब्द तपासणीची सोय आहे.वापरले जाणारे शब्द पटापट शिकणारा झकास शब्दकोश आहे.फोनचा पडदा(screen)स्पर्शसंवेदी आहे.लिखाणासाठी stylus(स्पर्शसंवेदी फोनमध्ये लिहण्यासाठी दिली जाणारी,पेनासारखं फक्त टोक असणारी लेखणी)ची गरज नसून केवळ बोटानेही पडद्याचा वापर करता येणार आहे.उत्कृष्ट छायाचित्रांसाठी २ मेगापिक्सलचा कॅमेरा असून काढलेले फोटो ई-मेलद्वारे पाठवायची सोय आहे.२००५मध्ये निघालेल्या पाचव्या मालिकेतल्या आय पॉडचा आयफोनमध्ये समावेश करण्यात आला आहे,म्हणजे संगीतशौकिनांसाठी पर्वणीच!हे कमी म्हणून की काय आंतरजाल सक्षमतेसाठी वाय-फाय यंत्रणा आहेच.बिनतारी माहिती दळणवळणासाठी २.० क्षमतेचे ब्ल्यू-टूथआहे.आता एवढं सगळं चालवायचं म्हणजे तगडी बॅटरी हवीच!पण त्याची काळजी तुम्ही करायचं कारण नाही.केवळ गाणी ऐकण्यासाठीची बॅटरीची क्षमता १६ तासांची असून चलतचित्रण बघण्यासाठी किंवा फोनवर बोलण्यासाठी ही क्षमता ५ तासांची आहे.
असा हा आयफोन हवा असल्यास त्यासाठी थोडी प्रतीक्षा मात्र करावी लागेल.ठरलेल्या कार्यक्रमानुसार आय फोन प्रथम अमेरिकेत जून २००७ मध्ये उपलब्ध होईल.त्यानंतर तो युरोप आणि जपानमध्ये टप्प्याटप्प्याने वितरीत करण्यात येईल.आशियात मात्र आयफोन उपलब्ध होईल तो थेट २००८ सालात!तेव्हा थोडी कळ सोसणं आलंच!
अरेच्या!पण आपल्या सर्वांच्या दृष्टीने सगळ्यात महत्त्वाचा असा एक मुद्दा राहिलाच की!आणि तो म्हणजे किंमतीचा!कसं आहे,फोन असू द्यात हो कितीही आकर्षक!शेवटी दामाजीपंत आहेत तरच सगळं काही आहे. आयफोन घ्यायचा तर त्यात दोन पर्याय आहेत.चार गिगाबाईट क्षमतेच्या आयफोनसाठी मोजावे लागणार आहेत तब्बल ४९९ डॉलर म्हणजे जवळजवळ २२,५०० रुपये.आणि आठ गिगाबाईट क्षमतेच्या आयफोनची किंमत आहे ५९९ डॉलर. म्हणजे साधारणत:२७,००० रुपये.पोटात गोळा आणणा-या या किंमती असल्या, तरी भारतात आयफोन येईल तेव्हाच्या किंमती वेगळ्याही असू शकतील!किंमती कमी झाल्यास घ्यायला काहीच हरकत नाही असाच हा फोन आहे.मग? कधी करताय पैसे साठवायला सुरुवात?

वाढता वाढता वाढे...

महागाई, लोकांच्या अगदी जिव्हाळ्याचा प्रश्न.या वाढणा-या महागाईबद्दल सततच ओरड होताना दिसते.मोर्चे,आंदोलनं सतत काहीना काही तरी चालू असतंच आणि ते साहजिकच आहे म्हणा.रोजच्या खर्चाचा ताळमेळ बसवताना या महागाईमुळे सामान्यजन अगदी जिकिरीला आलेले दिसतात.सध्याचं आपलं संयुक्त पुरोगामी आघाडीचं सरकारच घ्या!चलनवाढ आटोक्यात आणा,महागाई कमी करा यासाठी त्यांच्यावर हरप्रकारे दबाव आणला जात आहे,मात्र कितीही प्रयत्न केले तरी महागाई आपली चाललीच आहे पुढे न पुढे!खरंच ही महागाई इतकी का वाढत आहे?मला वाटतं या प्रश्नाचं उत्तर आर्थिक विकासाच्या दरात आहे.आर्थिक विकासाचा चढता दर आणि महागाई हे दोघं,जुळ्या भावंडांप्रंमाणे एकमेकांशी निगडित आहेत.आर्थिक विकासामुळे साहजिकच काही लोकांना विकासाच्या जास्त संधी उपलब्ध होतात,जास्त संधींमुळे येणारा जास्त पैसा जीवनमानाचा उंचावलेला स्तर घेऊन येतो.एकदा का अशा राहणीची सवय लागली की अशा लोकांचा गट बाजारात उपलब्ध असलेल्या वस्तूंसाठी प्रसंगी जास्त पैसा मोजायला तयार असतो.जास्त पैसा खर्च करणं त्यांना परवडतं.साहजिकच मालाचा विक्रेता मालाचा भाव वाढवून अजून नफा कमवू इच्छितो.केवळ काही लोकांना परवडतं म्हणून वस्तूंचे भाव वाढतात.इथेच 'ज्यांना परवडतं त्यांनी घ्यावं,ज्यांना परवडत नाही त्यांनी गप्प बसावं'अशी व्यापा-यांची भूमिका तयार होत जाते.यादृष्टीने विचार करता पुण्यातल्या आयटी कर्मचा-यांमुळे सदनिकांचे भाव गगनाला कसे भिडले हे उदाहरण उपयुक्त ठरेल.आयटी कर्मचा-यांना मिळणारे भरघोस पगार म्हणजे सोन्याची कोंबडीच.पगाराद्वारे एवढं उत्पन्न मिळवून देणारं बहुधा दुसरं कोणतंच क्षेत्र नसावं.शिवाय हे क्षेत्र जोमाने विस्तारत असल्याने पुण्यात बाहेरील प्रांतातून येणारे तसे पुष्कळजण आहेत. भरपूर पगारामुळे बॅंकांकडून कर्ज मिळवणे आणि नंतर महिन्याला ठराविक हप्ता भरणे त्यांना सहज शक्य असते,यामुळेच पुण्यात आता सदनिका विकत घेणं सामान्यांना जवळजवळ अशक्यच झालं आहे.महागाई आटोक्यात आणण्यासाठी उपाय असले तरी ते राबवणे ही अवघडच आहे.पहिलं म्हणजे लोकांचं वेतन मर्यादेत ठेवणं.मात्र अनेक परदेशी कंपन्या भरघोस वेतन देत असताना असा निर्णय अवघडच आहे.आणि मर्यादा आणलीच तर मग आपल्या लोकशाहीत आणि साम्यवादात काय फरक राहिला? शिवाय वेतनावरील मर्यादेमुळे जर मनुष्यबळाने बाहेरील देशांचा रस्ता पकडला तर आणखी काय करणार?त्यासाठी परत काही वर्षे देशातच नोकरी करण्याची अट घाला काय? एकूणच एका प्रश्नातून दुसरे प्रश्न निर्माण होत जाणार!म्हणूनच महागाई वाढली तरी जीवनावश्यक वस्तू गरिबांना रास्त दरात मिळतील याची काळजी सरकारने घ्यायला हवी.त्यासाठी स्वस्त धान्य दुकानांची यंत्रणा अधिक सक्षम करण्याची गरज आहे.शिवाय गहू,तांदूळ,साखर,रॉकेल यांबरोबरच आणखी काही वस्तूंना जीवनावश्यक वस्तूंच्या यादीत स्थान मिळायला हवं.केवळ रेशनिंगमधला काळा बाजार रोखला तरी महागाईची झळ कमी होण्यास हातभार लागणार आहे.आर्थिक विकास होत असतानाच तो सर्वांपर्यंत पोहोचण्याची काळजी घेणं सरकारची जबाबदारी आहे.येणा-या नव्या भारतात प्रत्येकासाठी काहीना काही तरी असायलाच हवं!नाहीतर हा पदोपदी दिसणारा विरोधाभास येत्या काळातही जाणवणार असेल,तर जागतिक महासत्तेचं आपलं उद्दिष्ट स्पष्ट व्हायला जास्त वर्षं लागतील हे निश्चित!

'यु ट्युब' बद्दल थोडेसे...

अल्पावधीतच तुफान प्रसिध्दी मिळवलेले 'यु ट्युब'हे एक केवळ चलतचित्रणाला वाहिलेलं संकेतस्थळ आहे.आपण स्वत: केलेलं चलतचित्रण(videos) या संकेतस्थळाद्वारे इतरांपर्यंत पोहचवू शकता,इतरांचे video पाहू शकता,ते स्वत:च्या संगणकावर डाऊनलोड करु शकता एवढंच नाहीतर त्या videos ना तुमचा आवडक्रमदेखील देऊ शकता.
पे पाल या कंपनीच्या तीन भूतपूर्व कर्मचा-यांनी फेब्रुवारी २००५ मध्ये यु ट्युबची स्थापना केली.स्थापना केल्यापासून लगेचच हे संकेतस्थळ प्रसिध्दीच्या झोतात आले आहे.लोकांद्वारेच झालेली प्रसिध्दी हे त्यामागचं प्रमुख कारण आहे.विविध प्रकारच्या चलतचित्रणाचा या संकेतस्थळावर खजिनाच आहे. टी.व्ही.वरच्या मालिका, चित्रपटांमधली दृश्यं,दृक-गाणी तर आहेतच शिवाय होतकरुंनी काढलेले छोटे चित्रपट ,तुमच्या आमच्या सारख्यांनी केलेलं चित्रणही उपलब्ध आहे.
जरी तुम्ही यु ट्युबचे सदस्य नसलात तरी काही बिघडत नाही.सदस्य नसलेल्यांनाही बरेचसे videos बघता येतात.मात्र सदस्यत्व असलं तर उत्तमच.कारण त्याद्वारे तुम्ही काही विशेष videos तर बघू शकताच शिवाय ते डाऊनलोड करण्याची देखील तुम्हांला परवानगी मिळते.videosला तुम्ही तुमची प्रतिक्रियासुध्दा देऊ शकता.तुमच्या आवडीच्या कलाकाराचे videos पाहण्यासाठी तुम्ही subscribe देखील होऊ शकता.
अमेरिकेच्या स्वामित्व हक्क कायद्यानुसार अधिकृत असलेलं साहित्यच या संकेतस्थळावर डाऊनलोड करता येतं.तरीही अनधिकृत असं बरंच साहित्य या संकेतस्थळवर येतच असतं.असलं हे कायद्याचा भंग करणारं साहित्य काढून टाकण्याचंमोठं काम 'यु ट्युब' ला सतत करावं लागतं.ब-याचदा अशा साहित्याच्या मालकाला कळण्य़ाआधीच स्वयंसेवकांच्या सहाय्याने हे साहित्य काढून सुध्दा झालेलं असतं.
मात्र या संकेतस्थळासाठी सगळंच काही आलबेल नाहीये.अनधिकृतपणे प्रसिध्द होणा-या साहित्याच्या मालकांची या संकेतस्थळावर सतत आगपाखड चालू असते.एवढंच करुन ते थांबलेले नाहीत तर 'यु ट्युब' ची लिंक देणा-या त्रयस्थ संकेतस्थळांनाही त्यांनी धारेवर धरायला सुरुवात केली आहे.ब-याच प्रकरणांच्या बाबतीत त्यांनी 'यु ट्युब'ला न्यायालयात खेचलं आहे.याशिवाय सांगायचंच झालं तर ब-याचवेळा 'यु ट्युब'ला अनेक देशात बंदीला देखील सामोरं जावं लागलं आहे.टर्की,इराण,थायलंड हि त्यातली काही नावं.आक्षेपार्ह साहित्य मुलांनी पाहू नये म्हणून खुद्द अमेरिका आणि ऑस्ट्रेलियामधल्या काही शाळांनीही 'यु ट्युब'वर बंदी घातली होती.मात्र आपल्या ६७ कर्मचा-यांच्या सहाय्याने 'यु ट्युब'चा कारभार अव्याहतपणे चालू आहेच.
केवळ एका वर्षाच्या कालावधीतच'यु ट्युब'ने 'Invention of the year'हा प्रसिध्द 'टाईम' मासिकाकडून देण्यात येणारा पुरस्कार साल २००६ साठी मिळवला आहे. ऑक्टोबर२००६ मध्ये'गुगल'ने'यु ट्युब' विकत घेत असल्याची घोषणा केली.स्वामित्व हक्क कायद्यातून सुटण्यासाठी यु ट्युब कडून तीन प्रस्ताव सादर केले गेले.त्यानुसार १६५ कॊटी या किंमतीला 'यु ट्युब' 'गुगल' परिवारात सामिल झालं.मात्र यु ट्युब पूर्वीप्रमाणेच वेगळं राहून काम करेल असा निर्णय घेण्यात आला.
'यु ट्युब'मुळे कित्येक जणांना प्रसिध्दीचा लाभ झालाय हे सांगायचं म्हंटलं तर एक भलीमोठी यादीच द्यावी लागेल.अनेकांना आपले कौशल्यपूर्ण परंतु दुर्लक्षित videos केवळ यु ट्युब मुळेच इतरांपर्यंत पोहोचवता आले आणि प्रसिध्दीच्या झोतात येता आलं.म्युझिक विडीओज बनवणा-यांना 'यु ट्युब'मुळे तात्काळ प्रसिध्दी मिळते.काही जणांनी आपल्या संकेतस्थळाच्या नावात 'ट्युब'या अक्षरांचा वापर करुन प्रसिध्दी मिळवण्याचा प्रयत्न चालवला आहे.त्यांना ती मिळो अथवा ना मिळो.'यु ट्युब'ची ख्याती वाढत जाणार हे नक्की.अजून तुम्ही या संकेतस्थळाला भेट दिली नसेल तर जरुर द्या.एखादा video सुध्दा(त्या दर्जाचा असेल तर!!) पाठवायला हरकत नाही बरं का!

एकत्र एक कि वेगवेगळे अनेक?

एन ९१ (किंवा त्यासारखाच एखादा high end भ्रमणध्वनी) = रु. २०,०००/-(जवळजवळ)

आता या किंमती पाहा,

डिजीटल कॅमेरा = रु. १०,०००/-
एमपी३ प्लेयर = रु. ४,०००/-
साधा फोन = रु. ३,०००/-
एकूण = रु.१७,०००/-
वरच्या यादीतल्या कोणकोणत्या गोष्टी तुमच्याकडे आहेत? नसलेल्यांपैकी कोणत्या गोष्टी आपणाजवळ असाव्यात असंतुम्हाला वाटतं?आज बाजारात अशा जवळ बाळगण्याजोग्या वस्तूंची नुसती झुंबड उडून राहिली आहे.आमच्या एका परिचितांचीच हकीकत तुम्हाला सांगतो.यांच्या चिरंजीवांना सॉफ्टवेअर उद्दोगात नोकरी लागली,यथावकाश पगार वाढला.एक चांगल्यापैकीभ्रमणध्वनी घेऊन झाला,त्याच्यानंतर एमपी३ प्लेयर आणि त्यानंतर उत्तम डिजीटल कॅमेरा-याची पण खरेदी झाली."अरे पण एकच महागडा आधुनिक फोन घेतला असतास तर हे सगळं एकत्र त्यात मिळालंच नसतं का?"या माझ्या प्रश्नाने मात्र तो जरा विचारात पडल्यासारखा दिसला.
तुम्हाला काय वाटतं?एकाच उपकरणात सगळ्या गोष्टी अंतर्भूत असाव्यात की सगळ्यांची वेगवेगळी खरेदी करावी? चला तर मग,आजच्या नॊंदीत या विषयावर चर्चा करुयात.
तसं पाहायला गेलं तर वेगवेगळी उपकरणं खरेदी केली तर काही हजारांची बचत होऊ शकते,हे वरच्या उदाहरणावरुन लक्षात येईल.शिवाय वेगवेगळी उपकरणं खरेदी करण्याचा हा एक मोठा फायदा आहे की ज्या हेतूने तुम्ही एखादं उपकरण खरेदी करता त्या हेतूला त्या उपकरणाद्वारे पूर्णपणे न्याय मिळू शकतो.कारण साहजिकच संबंधित उपकरण त्या हेतूसाठीच बनवलेलं असतं. थोडं स्पष्ट करुन सांगतो.जेव्हा तुम्ही एखादा ब-यापैकी डिजीटल कॅमेरा खरेदी करता त्यावेळी फोटोंबरोबरच चलतचित्रण (video shooting)घेण्याची सुविधासुध्दा तुम्हाला मिळते.मात्र एकतर या चलतचित्रणाचा दर्जा आपल्याला हवा तसा नसतो शिवाय ते खूपच थोडावेळ करता येतं.याउलट जेव्हा तुम्ही हॅंन्डीकॅम खरेदी करता तेव्हा चलतचित्रण ब-याचवेळ आणि उत्तम होतं मात्र छायाचित्र घेण्याची सोय मात्र केवळ नावापुरती राहते.
अर्थात या गोष्टीची दुसरी बाजूही तितकीच बरोबर आहे.या सगळ्य़ाच वस्तू वेगवेगळ्या घेतल्या तर एकाचवेळी त्या बरोबर बाळगणं शक्य होत नाही.मात्र महागड्या एकाच फोनमध्ये सगळी ऍप्लिकेशन्स असतील तर फोनबरोबरच तुम्हाला सर्व ठिकाणी त्यांचा आनंद लुटता येतो.कारण भ्रमणध्वनी आवश्यक असल्याने तो आपण जवळ बाळगतोच.याचा फायदा असा की भ्रमणध्वनीमध्येच कॅमेरा पण असल्याने अनपेक्षित घटनांचे फोटोपण काढता येतात शिवाय जर वाहतूक कोंडीमध्ये वगैरे तुम्ही अडकलाच तर एमपी३ प्लेयरवर गाणी ऐकता येतात.
दोन्ही बाजू मला तर तितक्याच बरोबर वाटतात.गेले बरेच दिवस मी विचार करतोय पण मला काय अजून या प्रश्नाचं उत्तर सापडलेलं नाही.तुम्हाला काय वाटतं?

वेळ धंद्याची आहे.

वेळ धंद्याची आहे.
पहिल्यापासूनच धंदा या प्रकाराबद्दल मराठीजनांचा दृष्टीकोन नापसंतीदर्शक राहिला आहे,त्याची कारणमीमांसा मी करत नाही.आज परिस्थिती वेगाने बदलत असली तरी अशा मराठीजनांची संख्या वाढायला हवी हे मात्र नक्की.
असो, आजची ही नोंद आहे आजकालच्या धंद्याच्या बदललेल्या परिमाणांचा विचार करण्य़ासाठी.लोकांच्या सुपीक डोक्यातून काय भन्नाट कल्पना निघतील आणि बघताबघता कशाचा धंदा ते सुरु करतील याचा अंदाज करणे खरेच अवघड आहे! जगातल्या वेगाने बदलत असलेल्या परिस्थितीमुळे आणि ते वेगाने जवळ येत असल्याने या संधी निर्माण झाल्या आहेत हे बाकी खरेच.
जास्त पाल्हाळ न लावता तुम्हाला काही उदाहरणंच दिली तर तुमच्या सहज लक्षात येईल.
आंतरजालातलं सेकंड लाईफ नावाचं दुसरं जग तुम्हाला माहित आहे का?असेलंच म्हणा!तर आपल्या या जगासारख्याच सगळ्या गोष्टी आपण तेथेही करु शकतो.या जगातल्या चलनाचं नाव आहे लिंडेन डॉलर. तर एक श्रीमती आपल्या ख-या डॉलरच्या बदल्यात हे चलन या दुसरया जगात विकतात आणि या द्वारे त्यांनी बराच पैसा कमावलाय.दुसरं उदाहरण आहे सिंगापुरमधल्या एका वृध्देचं.सिंगापूर खरेदीसाठी जगप्रसिध्द आहेच मात्र बर्याच जणांना सिंगापूरमध्ये गेल्यावर खरेदी कुठे करावी,कोणत्या वस्तू कुठे चांगल्या मिळतात हे माहित नसतं.अशा भटक्यांना सल्ला पुरवण्याचं काम या वृध्देचं.पण त्यासाठी तुम्हाला मोजावे लागतात तब्बल १०० डॉलर दर तासाला!मात्र सिंगापूरमध्येच राहत असल्याने तिच्याकडून सिंगापूरची खडानखडा माहिती तुम्हाला मिळते.आहे की नाही कमाल?
धंदा करायची अशी एखादी कल्पना सुचली तर अजून काय पाहिजे?नोकरीनंतर निवृत्त होऊन घरी बसलेल्यांनाही फावल्या वेळेत खूप काही करता येईल.नुकतंच पेपरात एका महिलेबद्दल वाचलं की फावल्या वेळेत तिने फुलांच्या सजावटीचा कोर्स केला आणि आता तिने कृत्रिम फुलांच्या रचनांची लायब्ररी सुरु केली आहे.बॅंका,ऑफिसेस इ.ठिकाणच्या फुलांच्या रचना नियमित कालावधीनंतर बदलायच्या आणि नवीन मांडायच्या एवढंच काम.मात्र त्यासाठी अशा एखादी कल्पना स्फुरायला हवी हे महत्त्वाचं!
असा जरा वेगळा विचार तुम्ही कधी करता का? नाहीतरी नोकरी,दैनंदिन जीवन हे तर आहेच की!जरा यातनं बाहेरचा विचार करुन तर बघा.काय सांगावं तुम्हालाही एखादी कल्पना सुचेल! अन मग,आपलं आवडतं काम केल्याचं समाधान नि भरपूर पैसा हे दोन्ही तुमचंच ! काय म्हणता?

सुधारक जालनिशीतली पहिली नोंद

सुधारक जालनिशीतली पहिली नोंद
मुकुंदराज यांनी लिहिलेला 'विवेकसिंधु' हा मराठी भाषेतील पहिला ग्रंथ,त्याला आता अनेक शतके होऊन गेली. १८१७ मधे इंग्रजीतून पहिलं मराठी पुस्तक भाषांतरित केलं गेलं.
त्यानंतर १८३२ मधे बाळशास्त्री जांभेकरांनी 'दर्पण' हे मराठीतलं पहिलं वृत्तपत्र काढलं आणि मराठी भाषेतल्या एका नव्या अध्यायाला प्रारंभ झाला. मराठी वाचकांना जागरूक, बहुश्रुत, प्रगल्भ करण्याचं नि त्यांच्यावर घडत असलेल्या अन्यायाचं आणि वास्तवाचं भान आणून देण्याचं काम वृत्तपत्रे तेव्हापासून आत्तापर्यंत करत आलेली आहेत नि यापुढेही करतील. एवढ्या वर्षांच्या काळात कित्येक वृत्तपत्रं आली,चालली,वाढली आणि काही बंदही पडली.आंतरजालाच्या जमान्यात वृत्तपत्रांच्या ई-आवृत्त्या निघायला लागल्या,काळाप्रमाणे त्यांनाही बदलावं लागलं.वळणावळणाने चाललेला हा प्रवास खरंच आश्चर्यचकित करुन सोडणारा आहे.
आणि आता जालनिशी (ब्लॉग).सर्वसामान्य माणसालाही मनाचं अंतरंग व्यक्त करायला लावणारं एक नवीन माध्यम.इंटरनेटच्या अनेक देणग्यांपैकी एक. इंग्रजी भाषेत आले त्याप्रमाणे अनेक जालनिश्या मराठीतही आल्या.त्यांची संख्याही वाढली.पण इंग्रजी किंवा अगदी हिंदी भाषेत जशा जीवनाच्या सगळ्या बाबींना स्पर्श करणा-या, आजुबाजुच्या विविध घटनांवर भाष्य करणा-या आणि वाचतावाचता विचार करण्यास प्रवृत्त करणा-या जालनिश्या आहेत, तशा जालनिश्यांची मराठीत नक्कीच वानवा आहे. आज ही 'सुधारक' जालनिशी सुरु करताना असंच काही वेगळं करण्याचा आमचा विचार आहे.
कुठल्याही एका खास विषयासाठी ही जालनिशी मर्यादित असणार नसुन, सगळ्याच विषयांना स्पर्श करणारं लिखाण या जालनिशीवर वाचता येईल.वेगळा विचार मांडणारं, नवीन काहीतरी करायला प्रेरणा देणारं,प्रवृत्त करणारं लिखाण द्यायचा आमचा मानस आहे. जगाला दुर्लक्षून आज कुणालाही पुढे जाता येणार नाही मात्र याच वेळी आपल्या शहराला टाळूनही जमणार नाही. एकाचवेळी पुण्यापासून पॅरिसपर्यंत आणि महाराष्टातल्या राजकारणापासून महाजालावर येत असलेल्या तंत्रज्ञानापर्यंत अनेक विषयांवर टिप्पणी करणारी ही जालनिशी असेल, यात तुम्हा वाचकांची साथ मात्र आम्हाला अतिशय महत्वाची वाटते, ती मिळेल ना?